"Mamo, tato pomóż mi - ja chcę mówić"

Przychodzi taki dzień kiedy zauważamy, że nasze dziecko rośnie, rozwija się – ale coś nam nie pasuje. Nasze dziecko nie mówi w naszym języku – wydaje dźwięki, i używa swojego "migowego", ale nie mówi.
W naszym przypadku dałam sobie czas do 3 roku życia – zacznie mówić albo trzeba coś z tym robić. Terapie zaczęłam też nieco wcześniej, na własną rękę. Zapisałam młodego do przedszkola z myślą "a może tam będzie chciał rozwijać umiejętność mówienia przy innych dzieciach" Jeżeli ta terapia pomaga to tylko się cieszyć – bo problem się rozwiązuje.

Niestety bywa tak, że przedszkole nie pomaga trzeba więc się przygotować do wizyty u specjalistów.

• Logopeda – Pan lub Pani, która musi się stać twoim wielkim przyjacielem, bo będziecie teraz się bardzo często spotykać. Zwróćmy uwagę przy wyborze tego specjalisty by potrafiło porozumieć się z Twoim dzieckiem – dziecko musi chcieć współpracować, a nie być zmuszane do pracy.
  
• Poradnia Audiologiczna – na pewno będziecie skierowani przez Logopedę na kontrolę słuchu, tak, tak, na pewno powiecie – przecież moje dziecko słyszy – ale pamiętajcie, że problemy z mówieniem mogą wyniknąć z niedosłuchu – który może być spowodowany wieloma czynnikami.
  
• Laryngolog – kolejny specjalista który może nam pomoc – on oceni jak to wszystko wygląda u dziecka w środku, bywa np. że migdałki są przerośnięte i uciskają jakieś nerwy odpowiedzialne za słuch.
  
• Ortodonta – wada zgryzu również może powodować problemy z mówieniem. 
  
• Psycholog – chyba najbardziej stresująca ze wszystkich wizyt – psycholog będzie miał ocenić czy twoje dziecko nie jest np. dzieckiem autystycznym ponieważ to może powodować problem.
  
• Foniatra - osoba odpowiedzialna za cały instrument mowy - oceni, czy na przykład nie ma problemu ze strunami głosowymi itp. 

Wizyty wizytami ale tak naprawdę wszystko zależy od Was – Rodziców. Jak już mówiłam u logopedy będziecie częstym gościem, ale praca nie kończy się w momencie zamknięcia drzwi gabinetu – walka dopiero teraz się zaczyna. Więc teraz kilka słów na temat tego co was czeka i jak zajmować się dzieckiem, które ma opóźnienie rozwoju mowy:

• PIERWSZA I NAJWAŻNIEJSZĄ ZASADĄ JAKĄ WPROWADŹ W DOMU JEST ZAKAZ ROZMÓW O PROBLEMIE TWOJEGO DZIECKA W JEGO OBECNOŚCI - Dziecko ma problem z mówieniem, a nie ze zrozumieniem. Więc jeżeli ty mówisz że jesteś zawiedziona, zmartwiona to dziecko to rozumie i jeszcze bardziej się zamyka w sobie lub obwinia się!
  

• Mów do dziecka POWOLI i WYRAŹNIE!
  
• Sylabizuj słowa! Nigdy ich nie przeliterowywuj... Literowania dziecko będzie się uczyć w szkole.
  
• Nadawaj rytm wypowiedziom – na przykład, gdy sylabizujesz klaskajcie razem z dzieckiem np. I-dzie-my u-myć rę-cę...
  
• Ogranicz telewizje do minimum, dziecko przed telewizorem nie ma potrzeby odpowiadania.
  
• Staraj się zachęcić dziecko do utrzymywania z Tobą kontaktu wzrokowego – niech obserwuje ruch twoich ust.
  
• Prace manualne dłońmi – Plastelina, malowanie farbami bez pędzla, zabawa w piaskownicy, błocie, wodzie, pomaganie przy ugniataniu ciasta – zastanawiacie się dla czego to jest takie ważne? Przecież on nie mówi więc po co to wszystko?! Zaraz to wytłumaczę – Część mózgu odpowiadająca za mowę znajduje się w "sąsiedztwie" z częścią odpowiadającą za zmysł dotyku, wiec pobudzajmy by ta dostawała bodźców które będą również pobudzać część odpowiedzialną za mowę.
  
• Chwalmy dziecko za każdorazową próbę wymówienia czegoś choć by to była zaledwie jedna sylaba.
  
• Nigdy nie ignoruj tego gdy dziecko do ciebie mówi – bo wtedy wie że powinno mówić a nie pokazywać ci że chce coś od ciebie.
  
• Nie zabraniaj dziecku nucić, "podśpiewywać" naśladować różnych dźwięków przy zabawie... niech ćwiczy samo.
  

A teraz przyjdzie czas na ćwiczenia wspomagające nabywanie prawidłowej wymowy. Ćwiczenia powinny być wykonywane 3 razy dziennie - Pamiętaj jednak, że mogą trwać maksymalnie 15 min - dłużej dziecko traci koncentrację i ćwiczenia nie przyniosą efektu. Ćwiczenia oddechowe powinny być wykonywane w dobrze wywietrzonym pomieszczeniu.

• Wysuwanie języka z Ust (szeroko jak łopata);
  
• Nasuwanie języka na górną wargę;
  
• Oblizywanie językiem górnej wargi, a następnie dolnej;
  
• nakładanie języka na dolna wargę;
  
• kierowanie języka do kącików ust
  
• oblizywanie językiem podniebienia – od siekaczy górnych do podniebienia miękkiego;
  
• klaskanie językiem
  
• mlaskanie
  
• Układanie języka na podniebieniu – przy szeroko otwartych ustach – utrzymanie tej pozycji kilka sekund
  
• ssanie miękkiego cukierka lub witaminy "c" – język nie odrywa się od podniebienia.
  
• Układanie języka na podniebieniu i oddychanie przez nos
  
• wysuwanie zaokrąglonych warg w przód "ryjek" a następnie rozsuwanie ust do uśmiechu
  
• Staranie wymawiane na przemian "u-i, u-i, u-i..."
  
• cmokanie ustami, przesyłanie całusków
  
• naśladowanie muczenia krowy
  
• delikatne dmuchanie papierków,chusteczki (wdech przez nos – głęboki ale delikatny, wydech przez usta spokojnie i jak najwalniej – tak żeby chusteczka znajdowała się w ruchu kilka sekund)
  
• dmuchanie na wiatraczek, piórko
  
• przedmuchiwanie piłeczek ping-pongowej – po stole, papierowej łódeczki po wodzie,
  
• dmuchanie przez rurkę
  
• Gra na instrumentach – flet, harmonijka ustna, trąbka.
  

Ćwiczeń jest trochę, i bywa że dziecko nie chce ich wykonywać, wiec, starajmy się ćwiczenia zmienić w zabawę, całowanie misia, mlaskanie przy zabawie w gotowanie itp.

To na tyle co ja matka, która zmaga się z tym problemem może powiedzieć, i życzyć twojemu dziecku powodzenia w rozwijaniu tej umiejętności, a dla rodziców wytrwałości i cierpliwości w ćwiczeniach.

Asteria